Хатняе піва: тэхналогія варкі
Шчасце нельга купіць, але можна зварыць піва...
або варым піва на абсталяванні ад інтэрнэт-крамы Хатні Бровар.
Што ж, дарагія сябры, для варкі хатняга піва мы будзем выкарыстоўваць кацёл на 50 літраў з фальшдном, тэрмометрам і ўрэзаным кранам. У дадзеным выпадку фальшдно служыць для таго, каб шраціна не падгарала на дне пры награванні затору.
Для астуджэння піўнога сусла нам спатрэбіцца чылер. Яго можна набыць у гатовым выглядзе, альбо зрабіць самастойна з меднай трубкі. Самаробны варыянт выглядае так:
Для падлучэння чылера да крана халоднай вады прымяняюцца альбо сіліконавыя, або шлангі ПВХ.
Для вымярэння шчыльнасці піўнога сусла да вашых паслуг арэометр АС-3.
У якасці ферментараў добра падыходзяць пластыкавыя вёдры аб'ёмам 33 літра з шчыльна зачыняемым вечкам. Унізе вядра трэба ўрэзаць кранік з дрожжаўлоўнікам. У вечку прасвідраваць адтуліну для гідразасаўкі.
Зрэшты, гатовае абсталяванне можна набыць у нашым інтэрнэт-краме. Там жа, у раздзеле «гатовыя рэцэпты» выбірайце ўпадабаны рэцэпт піва і пачынайце «набіваць руку».
У гэтым матэрыяле мы прынцыпова не будзем акцэнтаваць увагу на канкрэтным гатунку, а распавядзем аб тэхналогіі вырабу хатняга піва.
Усяго для варкі ў гэтым катле трэба каля 10 кілаграм соладу і 38 літраў вады. Плюс 15-20 літраў вады для прамывання шраціны.
Увесь солад папярэдне трэба змалоць. Для гэтага спатрэбіцца спецыяльны млын, ці ж пры яго адсутнасці - памол можна замовіць у нас.
Сам жа працэс памолу соладу выглядае такім чынам:
Перад пачаткам працэсу трэба падрыхтаваць ваду. Як мы ўжо адзначылі вышэй, на ўсё спатрэбіцца каля 60 літраў вады, якую пажадана папярэдне адфільтраваць і даць адстаяцца на працягу некалькіх дзён.
Перш за ўсё награваем 15-20 літраў вады да тэмпературы 80 градусаў (пару градусаў страцім у працэсе пераліву) ды наліваем у загадзя падрыхтаваную ёмістасць, якую затым зачыняем і ўцяпляем.
Далей заліваем у кацёл 38 літраў падрыхтаванай вады і даводзім яе да тэмпературы 67 градусаў Цэльсія, выключаем нагрэў і дадаем, памешваючы, папярэдне памолаты солад.
Пасля засыпу соладу тэмпература ў катле паменшыцца да 62-63 градусаў, і гэта будзе наша першая тэмпературная паўза. Закрываем кацёл вечкам і ўцяпляем яго.
Вытрымліваем ў такім стане 40 хвілін. Пры гэтай тэмпературы адбываецца ацукраванне сусла - атрымліваюцца найбольш зброджваемыя цукры, якія потым піўныя дрожджы перапрацуюць у алкаголь.
Праз 40 хвілін прыбіраем нашу тэрмаізаляцыю.
Пасля зноў ставім кацёл на агонь і награваем сусла да 72 градусаў, увесь час пры гэтым памешваючы.
Далей зноў закрываем і абгортваем кацёл. Вытрымліваем піўное сусла пры гэтай тэмпературы яшчэ 20 хвілін - гэта наша другая тэмпературная паўза, пры якой атрымаем больш нязброджваемых цукроў. Яны ў сваю чаргу будуць фармаваць «цела» піва, гэта значыць яго шчыльнасць. Іншымі словамі, першая паўза фармуе алкаголь, другая паўза - шчыльнасць піва. Увесь гэты працэс называецца заціраннем.
Да прыкладу, калі абмежавацца адзінай паўзай у 63 градуса і працягласцю ў 1 гадзіну, то мы атрымаем больш алкагольнае вадзяністае піва, а калі ж правядзем гадзінную паўзу пры тэмпературы 68-72 градуса, то атрымаем вельмі шчыльнае і значна менш алкагольнае піва.
Кожны рэцэпт хатняга піва мае розныя варыянты тэмпературных паўз.
Па заканчэнні 2-й паўзы здымаем нашу тэрмаізаляцыю і праводзім ёдавую пробу, каб пераканацца, што ўвесь крухмал у сусле расшчапіўся на цукар. Для гэтага на сподачак капаем трохі сусла і ёднаго раствору.
Ватовай палачкай злучым гэтыя дзве кроплі.
У выпадку, калі б у піўным сусле заставаўся крухмал, ёдны раствор афарбаваўся б у фіялетавы колер - і тады працэс заціраньня трэба было б працягнуць. Але паколькі афарбоўвання не адбылося, значыць усё добра - працягваем варыць піва далей.
Награваем наша сусла да 78 градусаў Цэльсія, не забываючы пры гэтым яго памешваць. Пры гэтай тэмпературы спыняецца працэс ферментацыі. Вытрымліваем пару хвілін і можам пачынаць фільтрацыю сусла.
Для гэтага скарыстаемся друшляком-сітам і кавалкам марлі.
Працэс фільтрацыі піўнога сусла праходзіць вельмі хутка, і падчас яго мы пачынаем даліваць папярэдне нагрэтую ваду (тыя самыя згаданыя вышэй 15-20 літраў), не дазваляючы агаляцца макухе-шраціне (жмыху-дробине, рус.).
Пастаянна перамешваем, тым самым прамываем шраціну. Да канца працэсу марля будзе забівацца дробнай шрацінай і запавольваць фільтрацыю. Але яе дастаткова проста памыць і працягнуць працэс. У выніку мы атрымаем літраў 35-40 піўнога сусла.
Выкідваем птушачкам/парсюкам макуху (жмых) з катла. Мыем ёмістасць, заліваем сусла назад і кіпяцім яго. Награваць можна пры закрытым вечке, але як толькі нашае будучае хатняе піва закіпіць, вечка неабходна зняць. Сусла пачынае кіпець пры тэмпературы каля 96 градусаў.
Плеўку, што ўтвараецца ў пачатку кіпення, трэба выдаліць.
Далей, згодна рэцэпту дадаем першы хмель і кіпяцім далей. Чым больш інтэнсіўны працэс кіпення - тым лепш.
Да сканчэння кіпячэння, зноў жа, на аснове нашага рэцэпту дадаем другую порцыю хмеля.
Ужо за пару хвілін да заканчэння кіпячэння, апускаем у кацёл чылер, каб пракіпяціць яго.
Выключаем нагрэў і пачынаем студзіць сусла.
У працэсе ахаладжэння сусла неабходна памешваць чыстай лапаткай (для дэзінфекцыі можна проста вытрымаць яе разам з чылерам у кіпячым сусле). Астуджэнне піўнога сусла такім спосабам з 96 да 25 градусаў займае каля 20-25 хвілін.
Выймаем чылер, закрываем вечкам кацёл і даем адстаяцца суслу хвілін 30. За гэты час падрыхтоўваем нашы ферментары - пластыкавыя вёдры на 33 літра. Іх неабходна вымыць начыста і абеззаразіць водным растворам ёду (некалькі кропель ёднага раствору на некалькі літраў вады, так, каб вада злёгку афарбавалася).
Зліваем сусла ў ферментар да ўзроўню асадку ў катле, які ў сваю чаргу проста выліваем у каналізацыю.
Таксама правядзем замер пачатковай шчыльнасці. Для гэтага скарыстаемся арэометрам і спецыяльнай табліцай. Наліваем у колбу сусла і апускаем туды арэометр:
Згодна арэометру пачатковая шчыльнасць – 14 %. Сусла з колбы лепш выліць у ракавіну, каб не занесці заразу.
Дадаем дрожджы (паводле рэцэпту), рассыпаючы раўнамерна па паверхні сусла.
Боўтаць і перамешваць не трэба. Закрываем шчыльна вечкам і ставім гідразасаўку, у якую папярэдне заліваем кіпячоную ваду з кропляй ёднага раствору.
Ферментар ставім у цёмнае цёплае месца (18-25 градусаў - у залежнасці ад тыпу дрожджаў) на 7-10 дзён. Праз суткі-паўтары пачнецца актыўнае закісанне, затым працэс «супакоіцца». Праз тыдзень-паўтара «зялёнае» піва можна будзе разліваць у бутэлькі, якія, зразумела, таксама павінны быць старанна вымытыя і абеззаражаныя водна-ёдным растворам.
Перад разлівам варта замерыць шчыльнасць закісшага сусла і даведацца пра колькасць алкаголю ў нашым піве. Арэометр пакажа ад 1 да 5 %. Каб вызначыць колькасць алкаголю скарыстаемся табліцай.
Наогул, замер шчыльнасці сусла карысна праводзіць на ўсіх этапах працэсу. Пасля зацірання, але перад прамываннем шраціны – каб не «перабраць» з колькасцю прамывання і занадта моцна не панізіць шчыльнасць сусла.
Для карбанізацыі піва скарыстаемся дэкстрозай - на літр піва прыкладна палова гарбатнай лыжачкі дэкстрозы. Насыпаем яе ў бутэльку і напаўняем півам, затым шчыльна зашпунтоўваем бутэльку. Змяшчаем «ботлы» на тыдзень у цёплае (18-25 градусаў) цёмнае месца. Прыкладна праз тыдзень працэс карбанізацыі пройдзе, і піва можна перанесці ў больш прахалоднае месца. Праз 2-3 тыдні яго ўжо можна піць, але не злоўжываць. :-)
Вось такое ў выніку атрымалася ў нас піва – Ангельскі эль.
Усё неабходнае для хатняга піваварства можна набыць у інтэрнэт-краме Хатні Бровар. Акрамя таго, пры набыцці ўсіх інгрэдыентаў, мы гатовы прапанаваць вам узяць абсталяванне (кацёл і чылер) для варкі ў бескаштоўную арэнду.
Смачнага вам хатняга піва!